Quả đu đủ – loại quả bổ dưỡng, mịn da có trong nhiều bài thuốc

Hiện nay, cây đu đủ được trồng với giống lai tự nhiên. Carica papaya L. là tên khoa học của nó. Rất nhiều tên khác của đu đủ như: thù đủ, thạch qua, phiên mộc qua, đông qua thụ, phiên quả, vạn thọ quả, mộc quả, mộc đông quả, nhũ quả. Ở Việt Nam cũng như các nước khí hậu nhiệt đới khác, quả đu đủ trở thành giống cây ăn quả quan trọng. . Rất nhiều bộ phận của đu đủ được dùng làm thuốc. Đó là quả, lá, rễ và nhựa.

Dinh dưỡng có trong quả đu đủ

Quả đu đủ chín chứa rất nhiều dưỡng chất. Đó là nước, protein, glucid, cellulose, calci, P; các vitamin A, C, B. Quả còn xanh có nhựa mủ (có chứa papain, carpain, myrosin); saccharose, acid hữu cơ (acid tartic, acid malic); cácvitamin và carotenoid.

Theo nghiên cứu, trong 100g quả đu đủ chín có chứa 74-80mg vitamin C, 500-1250IU carotene. Có nhiều beta carotene, , violaxanthin, monoepoxide, cryptoxanthin trong đu đủ xanh . Đu đủ màu hồng thì chứa nhiều lycopene. Ngoài ra, các vitamin B₁, B₂ và các khoáng chất (kali, magiê, sắt, kẽm…) cũng có trong loại quả này.

Chất papain có thể chịu được trong thời gian 30 phút với nhiệt độ 70⁰C. Với tính chất này, nó có tác dụng tiêu hóa thịt và protein. Chất này có nhiều trong lá, thân, quả xanh và có ít trong quả chín. Chất carpain trong nhựa mủ có tác dụng làm chậm nhịp tim.

Cao lá đu đủ có tác dụng kháng khuẩn, kháng virus, kháng u bướu. Quả đu đủ có nhiều thành phần hữu ích trong việc phòng chống các bệnh tim mạch và ung thư, ngăn ngừa các chất có hại cho làn da, giữ cho da khỏe đẹp và tăng sức đề kháng cho cơ thể.

Ứng dụng của quả Đu đủ trong Đông y

Đu đủ vị ngọt tính mát, lành tính, không có độc tố. Vì vậy, theo Đông y, ăn vào mùa nào cũng tốt cho sức khỏe. Mùa xuân hè ăn có tác dụng thanh tâm nhuận phế, giải nhiệt, giải độc; Mùa thu đông, ăn vào sẽ có tác dụng nhuận táo, nhuận phế, ôn bổ tỳ vị, dưỡng can, chỉ khái, hóa đàm. Ăn đu đủ thường xuyên sẽ giúp bổ máu, giúp phục hồi chức năng gan. Đu đủ giúp tăng sức đề kháng và chống oxy hóa cho cơ thể docó nhiều vitamin C và carotene.

Các bài thuốc có đu đủ

Bài thuốc với nhựa đu đủ

Nhựa mủ đu đủ làm thuốc trong y học hiện đại (chiết papain, carpain…)

Bài thuốc chữa lở mặt, lở đầu: 1g nhựa quả đu đủ xanh, 1g bột hàn the, thêm ít nước, trộn đều, bôi lên vết lở hàng ngày.

Quả đu đủ 

Cho trẻ ăn đu đủ chín (50-100g) mỗi ngày, liên tục trong 7-10 ngày (sau bữa cơm chiều) sẽ giúp tẩy giun cho trẻ.

Quả đu đủ xanh hay lá có tác dụng làm mềm những cục thịt cứng, nhuận tràng, lợi tiêu hóa. Quả non hầm với chân giò lợn để lợi sữa.

Đu đủ xanh 10g, lá na 10g, muối ăn 5g, vôi tôi 5g. Đây là bài thuốc trị bong gân, sai khớp.Tất cả giã nát, phết lên gạc, đắp lên chỗ sưng đau sau khi đã nắn chỉnh hình khớp.

Thuốc lợi sữa: đu đủ xanh 50g, lá sung non 50g, chân giò 1 cái, gạo nếp 100g. Đu đủ gọt vỏ bỏ hạt; lá sung rửa sạch, băm nát; chân giò cạo bỏ lông, rửa sạch chặt miếng. Tất cả nấu cháo, chia 2 lần ăn trong ngày.

Hoa của cây đu đủ là một thành phần trong một số bài thuốc 

Hoa đu đủ là thành phần trong bài thuốc chữa ho, viêm phổi, mất tiếng. Với bài thuốc hoa đu đủ hấp với đường phèn.

Chữa ho, viêm họng: hoa đu đủ đực 15g, xạ can 10g, mạch môn 10g, lá húng chanh 10g. Thực hiện chot ất cả nguyên liệu vào bát nhỏ.Sau đó thêm ít muối, hấp cơm, nghiền nát. Ngậm và nuốt nước.

Chữa ho gà: hoa đu đủ đực sao vàng 20g, trần bì 20g, vỏ rễ dâu (tẩm mật sao) 20g, bách bộ 12g, phèn phi 12g. Tất cả sấy khô tán bột. Ngày uống 3 lần. Trẻ em 1-5 tuổi, mỗi lần 1-4g; trẻ 5-10 tuổi, mỗi lần 5-8g.

Lá và rễ đu đủ

Lá đu đủ, rễ chỉ thiên cùng với lá hoặc quả ớt, mỗi vị 50g dùng để chữa rắn độc cắn. Sử dụng bằng cácg rửa sạch tất cả, giã nát, thêm ít nước. Sử dụng phần nước để uống, phần bã để đắp vào vết rắn cắn. Ngoài ra, có thể sử dụng rễ đu đủ 20g, lá xuyên tiêu 10g, hồng bì 5 hạt. Giã nát, thêm nước, gạn nước cho uống, bã đắp.

Phụ nữ có thai không nên dùng nhựa và ăn đu đủ xanh.

Ứng dụng của đu đủ trong y học dân gian trên thế giới

Đu đủ được ứng dụng trong y học dân gian của nhiều nước. Ở Ấn Độ, quả đu đủ chín dùng để chế siro và rượu vang. Loại rượu này có tác dụng long đờm, an thần và bổ;  trị giun sán, có khi dùng làm thuốc chữa nốt tàn nhang và các mụn ngoài da lấy từ phần nhựa mủ của quả xanh; lá sử dụng làm thuốc đắp trị đau thần kinh… Ở Indonesia và Nepal dùng lá đu đủ là bài thuốc cho việc điều trị sốt rét hay các bệnh sốt khác, hay sử dụng làm thuốc tẩy cho ngựa; nước sắc của rễ có tác dụng trị ghẻ cóc, trĩ và viêm niệu đạo…

Trích đãn: suckhoedoisong.vn