Khi nhắc đến những ngày lễ quan trọng và mang tính truyền thống của người Việt. Thì mọi người sẽ nghĩ ngay đến Lễ Tết nguyên đán. Đây là một kì lễ dài từ 5-7 ngày, đây là những ngày cuối năm và những ngày năm mới. Và cũng dịp để gia đình đoàn tụ, đặc biệt là đối với những người đi làm ăn xa. Với lối sống theo phong tục này của người Việt, đây dần trở thành một ngày lễ quan trọng chào đón năm mới. Một kì lễ khởi đầu xuân với mong muốn có những điều tốt đẹp nhất, an lành, may mắn, thành công trong năm mới.
Trong ngày Tết cổ truyền này thì người Việt ta đã có những phong tục tập quán có từ lâu đời. Nó trở thành một nét đẹp trong văn hóa người Việt. Nét đẹp văn hóa này khi nhắc đến ngày lễ Việt Nam thì các bạn nước ngoài đều nghĩ ngay đến ngày lễ này đầu tiên. Những phong tục chào đón năm mới chẳng hạn như những phong tục như, cúng ông Táo, Cúng giao thừa, Ngày xông đất,…. đã được lưu truyền từ xa xưa cho đến tận bây giờ. Nó được quan niệm là thay cho lời chúc một năm mới may mắn, bình an.
Cúng ông Công, ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp
Vào ngày này, mọi người thường dọn dẹp nhà bếp sạch sẽ, làm một mâm cơm cúng ông Công ông Táo để tiễn về chầu trời. Đặc biệt trong nghi lễ này không thể thiếu mũ, áo mã bằng giấy và một hoặc ba con cá chép vàng được thả trong một chậu nước để ông Táo cưỡi về trời.
Bởi vậy việc cúng ông Công ông Táo trong ngày Tết cũng chính là hình ảnh biểu tượng cho sự êm ấm, hạnh phúc của một gia đình. Sau nghi lễ tế ông Công ông Táo về trời cá chép được mang đi phóng sinh. Cũng có gia đình không dùng cá chép thật, họ sử dụng cá chép bằng giấy sau đó hóa cùng mũ áo.
Gói bánh chưng, bánh tét
Bánh chưng, bánh tét là một phần không thể thiếu trong nét đẹp văn hóa của người Việt. Hàng năm cứ vào ngày Tết khoảng từ ngày 27, 28, 29 Tết. Mọi gia đình lại ngồi quây quần bên nhau gói những chiếc bánh chưng bánh tét. Lúc gói bánh chưng chính là lúc nhớ về nguồn cội của mình, mọi người có thêm thời gian quây quần bên nhau, kể chuyện về một năm cũ đã qua và hy vọng về một năm mới vuông vức tràn đầy, những chiếc bánh bánh tét càng tròn, bánh chưng càng vuông thì năm mới càng đầy đủ, sung túc, thành công.
Làm lễ cúng tổ tiên
Tùy vào từng gia đình mà có cách trang trí và sắp đặt khác nhau. Cứ đến cuối năm, mỗi gia đình đều lau dọn bàn thờ để chuẩn bị đón Tết. Sau đó đến chiều 30 tháng Chạp, thức ăn và trái cây được xếp lên bàn thờ dâng lên ông bà tổ tiên để mong ông bà tổ tiên về ăn Tết cùng với gia đình.
Đây cũng chính là việc làm thể hiện giá trị nhân văn, đạo đức, lối sống của người Việt. Nhắc nhở con cháu phải biết giữ gìn đạo lý của gia đình. Lối sống uống nước nhớ nguồn, không được quên nguồn gốc tổ tiên.
Đón giao thừa
Đây là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Thời khắc thiêng liêng đất trời giao hòa. Đón giao thừa được diễn ra vào thời khắc cuối cùng của năm cũ. Bởi vậy hoạt động còn mang ý nghĩa đem bỏ hết những điều xấu của năm cũ, đến đón những điều tốt đẹp của năm mới. Lễ cúng giao thừa phải được thực hiện ở ngoài trời.
Xông đất đầu năm
Thời khắc giao thừa kết thúc, bước sang một năm mới. Gia chủ thường chọn người bước vào nhà mình đầu tiên để xông đất. Đó phải là những người hợp tuổi với gia chủ, hiền lành, gia đình hạnh phúc, làm ăn phát đạt với mong muốn một năm mới mọi điều đều thuận lợi, tốt đẹp.
Xuất hành
Vào ngày mùng 1 tháng Giêng. Mọi người thường chọn hướng, chọn giờ và các phương tiện để ra khỏi nhà. Với mong muốn khi bước sang một năm mới tất cả đều thuận lợi. Cả năm gặp điều tốt lành, không gặp điều xấu, điều không tốt.
Chúc Tết và lì xì đầu năm
Nét văn hóa này có từ thời xa xưa, chúc Tết không chỉ là truyền thống mà còn là một nét đẹp văn hóa trong ngày Tết. Vào ngày mùng 1 tháng Giêng đầu năm mọi người trong gia đình thường cùng nhau đi chúc Tết. Mang theo quà cáp để mừng cho gia chủ.
Con cháu thì chúc thọ ông bà và người lớn tuổi sang năm mới sức khỏe dồi dào, may mắn, bình an. Sau đó được người lớn chúc lại kèm theo một phong bao lì xì nhỏ màu đỏ. Bên trong đựng những đồng tiền mới với ý nghĩa chúc cho con cháu nhận được sẽ ngày càng được đạt được nhiều may mắn, thành công.
Tết là mở đầu của một năm mới, bởi vậy ai cũng mong mình sẽ đạt được những điều may mắn trong năm tới. Do đó có những phong tục ngày Tết dường như đã ăn sâu bám rễ trong đời sống người Việt. Trở thành một phần không thể thiếu. Thành một thói quen trong văn hóa của người Việt. Nó cũng chính là truyền thống tốt đẹp mà mọi người cần trân trọng và làm theo.
Nguồn: thanglong.chinhphu.vn
